Jan Krawczyk – kowal z Łagowa
Łagów | 37 km na południowy wschód od Kielc
tekst autorstwa Piotra Gana | 1964
kuźnia Jana Krawczyka | 1964 rok | fot. Piotr Gan | Syg. Arch. PME N. 3196/2
Jan Krawczyk urodził się w Nieskurzowie. W 1938 roku, po śmierci jego rodziców zabrał go na wychowanie łagowski kowal, Franciszek Bandurski. Początkowo Krawczyk pomagał mu w gospodarstwie, a następnie od 1940 zaczął uczyć się kowalstwa. W 1948 znał już rzemiosło na tyle, że wraz ze wspólnikiem wydzierżawił kuźnie swojego mistrza i prowadził ją do roku 1956 t.j. do czasu założenia własnego warsztatu kowalskiego przy ulicy Słupskiej. Krawczyk wyspecjalizował się w ostrzeniu lemieszy, okuwaniu wozów i kuciu koni. Interesuje się na dodatek zdobnictwem kowalskim.
Posiada w kuźni 5 „cechowników”, które nazywa „wzornikami”. Posługuje się nimi podczas okuwania wozów, kiedy zdobi „blachy snicowe”, „pierścienie”, „refki” oraz dyszlowe „blachy spodnie” i „blachy wierzchnie”. Na zaproszenie Kieleckiej Izby Rzemieślniczej Krawczyk wystawiał swoje wyroby na Międzynarodowych Targach Rzemieślniczych w Monachium.
W 1964 roku zaczął uczęszczać na kurs rzemieślniczy w Opatowie i zdał tam egzamin czeladniczy. W międzyczasie okół ozdobnie wóz dla gospodarza z Wronowa. Bardzo lubił, starym zwyczajem, przystrajać ozdobnie wszystkie eksponowane okucia wozu. Tym razem tez nie szczędził „wzorników”, trudu i fantazji. Rezultat był taki, że kilka dni po oddaniu gotowego wozu właścicielowi, otrzymał zamówienie na dwa „takie same, albo strojniejsze” wozy.
Tekst powstał na postawie artykułów i zapisów Piotra Gana – syg. Arch. PME SP. G. 4/2 (3-7) zredagowanych przez Piotra Baczewskiego. Tekst i fotografie autorstwa Piotra Gana pochodzą ze zbiorów Archiwum Naukowego PME, które zostały udostępnione za zgodą Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie. Fotografia została zdigitalizowana przez Bibliotekę Narodową w Warszawie.
Tekst powstał w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznanego Piotrowi Baczewskiemu.
